Nhà cổ Gò Công, lời xa xưa thuật lại

[anh yêu]

[h=1]Men theo Quốc lộ 50 từ Long An, trên chuyến phà lặng lẽ ngắm đoạn cuối dòng Vàm Cỏ êm đềm trước khi chảy ra cửa biển Soài Rạp đổ về Biển Đông để đến với Gò Công yêu dấu. Chẳng mất công tìm kiếm nhiều, những mái nhà cổ xứ Gò Công nằm lặng lẽ rải rác khắp các con phố sẽ làm lòng người như trầm xuống vì thán phục bởi vẻ đẹp tinh tế của những kiến trúc thoạt nhìn mang dáng vẻ miền Trung nhưng lại tồn tại cả mấy trăm năm ở vùng đất miền Tây này. Và như một sự pha trộn diệu kỳ, nếp nhà của những con người vẫn ngày đêm sinh sống nơi đây sẽ khiến bạn phải thốt lên trầm trồ thán phục vì sự bền bỉ trường tồn đầy thơ mộng của nó.[/h]

Những mái nhà cổ Gò Công vững vàng trong mưa nắng​

Không hoành tráng, đông đúc như phố cổ Hội An, nhà cổ ở Gò Công chỉ còn tồn tại đơn lẻ trên các đường phố hay đơn giản chỉ là trong con hẻm nhỏ. Theo các cán bộ của Sở Văn hóa thông tin Tiền Giang, ở thị xã Gò Công hiện nay còn khoảng gần 200 ngôi nhà cổ được xây dựng từ cuối thế kỷ 19 đến đầu thế kỷ 20. Trong đó, nổi bật và có giá trị văn hóa hơn cả là những ngôi nhà của đốc phủ Nguyễn Văn Hải ở số 9 đường Hai Bà Trưng, thị xã Gò Công. Đây là ngôi nhà được xây dựng năm 1860 (cách đây 151 năm) và cũng đã trải qua mấy lần trùng tu. Tuy nhiên, hiện ngôi nhà này được chọn làm nhà truyền thống của thị xã và hầu như vẫn giữ được rất nhiều những nét văn hóa tinh hoa chạm trổ của cấu trúc ban đầu. Ngoài ra, ngôi nhà của bà Lâm Vu Liên được xây dựng cuối thế kỷ 19 cũng là một trong những kiến trúc còn tồn tại gần như nguyên vẹn tới ngày nay (được chọn làm trụ sở Thị ủy bây giờ). Bên cạnh đó, còn rất nhiều ngôi nhà cổ có giá trị với tuổi đời tương đương như thế được người dân bảo tồn và lưu giữ. Một điều lạ là các kết cấu của ngôi nhà chỉ được xây dựng bằng mật mía và gạch nung nhưng lại vô cùng bền chắc. Đa phần đều là các ngôi nhà theo kiểu ba gian hai trái với những chiếc cột bằng gỗ chạm khắc tinh xảo hoa văn rồng phượng.

Nội thất trong nhà cổ Gò Công​

Ngồi trên đường Nguyễn Huệ, nhìn sang phía bên kia đường, khuất lấp giữa mấy gian hàng điện tử là hai ngôi nhà cổ nằm lặng lẽ nép mình bên nhau như một dấu tích huy hoàng của quá khứ. Mặt trời đã lên cao, nắng chiếu qua những tán lá để soi rõ những mảng rêu màu xám xịt trên nền ngói âm dương cổ kính của ngôi nhà. Bà bán hàng nước thấy tôi chăm chú nhìn ngôi nhà bèn chép miệng, đó là ngôi nhà cổ nhất của Gò Công đấy, xây dựng từ năm 1852, hiện nay do con trai ông Thành quản lý. Nhìn những mái vòm cong cong, những viên gạch in hằn dấu tích của gần 200 năm mà chúng tôi không khỏi bồi hồi. Dưới cái cánh cửa gỗ nâu màu cánh gián kia liệu đã có bao nhiêu bàn chân đã đến và đi ở ngôi nhà đó. Có lẽ, sự diệu kỳ không chỉ là ngần ấy thời gian mà cái quan trọng nhất, giờ những ngôi nhà ấy vẫn đã, đang và sẽ là tổ ấm của nhiều gia đình nhiều thế hệ sinh sống. Đó chính là ý nghĩa thực sự của những ngôi nhà cổ, một nét văn hóa đặc sắc của con người Gò Công.

theo QĐND​