.jpg)
Tôi gọi nó là thế dù tên của nó chỉ món Lẩu Mắm dân dã và bình dị
Mùa nước nổi mang mang nước đỏ ối phù sa ..chung quanh bốn bề là nước , để rồi sản vật thiên nhiên lại ùa về ban tặng cho người dân hào sảng vùng sông nước một mùa bội thu đặc sản .
Tôi nhớ như in chuyến công tác tại Bạc Liêu .Ban đầu cứ như ngố rừng chả hiểu "Chế , Hia" là cái khỉ gì ?
Chiếc xuồng ba lá len lỏi cuối cùng cũng dừng chân bên căn chòi lá trọi trơ một mình bên bến. Sông loang loáng nước từ xa xa chị chèo cái ghe thật nhịp nhàng rồi hát :
_ Hò ơ ớ ơ… Gió năm non thổi lòn hang chuột – tui thấy anh chèo xuồng (ờ ờ) tui cũng đứt ruột … bầm gan (ơ ơ)................
Chiếc ghe dừng lại và hiện ra trước mắt tôi một người phụ nữ dung dị ,tóc búi sát đầu đen nhánh, chiếc áo ba ba ôm sát người nổi bật đường cong thiên tính ,cặp mắt ướt mọng chen ngang má lúm đồng tiền nhìn duyên lạ..
Chị hồ hởi lôi tuột tôi vào rồi hỏi han từ ông nội cho tới người hàng xóm hồi xưa mà thằng tôi nào có am tường gì cho cam.Có lẽ chỉ chỉ hỏi là nói cho bớt nhớ tiếng người.
Túi thuốc đặc trị của nội gửi được chị cất trong khạp như vừa bỏ vào đó một quá khứ bi ai.
Xưa chị yêu một anh giỏi đờn ca tài tử nhất xứ ..khăn gói theo anh chỉ để được nghe anh đờn ca dưới ánh trăng ..được chăm anh khi anh say khướt và khóc ..Chị bôn ba buôn từng gói thuốc lậu để anh được sống với cây đờn mà không âu lo bạc tiền .Hồi đó nội tôi hay chặc lưỡi
''Con Hai mà nhỏ xí tao rước dìa cho làm dzợ mày "
Một ngày chị bị hãm hiếp ở biên giới Việt Cam .Ông nội tôi đi săn chuột Nhum cứu được chị nhưng không cứu được linh hồn và căn bệnh thế kỷ.
Tuổi 28 chị quyết định đi vào vùng mang mang .Dựng chòi lá và mưu sinh bằng bàn tay nhỏ xíu bạc mệnh ..những bông điên điển,Kèo Nèo , đọt Bí,Sua đũa ,cọng súng ,những con tép bạc, cá trầu,cá linh ..và cả ánh trăng bàng bạc đơn côi cùng chị trãi qua năm tháng "Ẩn Mình Chờ Chết"
Ánh lửa bập bùng ,chiếc nồi đất chứa mắm cá linh và nước dùng bốc mùi thơm ngào ngạt , tự nhiên nhìn rổ rau đủ màu sắc, nhìn khứa cá, con tép, nhìn miếng ba rọi xen ớt, nhìn chén muối hột vắt chanh ..tôi lại liên tưởng đến một cuộc đời hay chí ít nó như một bản hòa tấu du ca .Hay chính nồi lẩu này là chị .
Người đàn bà quá đẹp đáng lẽ phải được hạnh phúc chứ ?
Hai chị em ngồi ăn lẩu và nốc rượu đế tì tì, chị 1 ly ,tôi một ly..
Má đỏ ửng sắc hồng, chị cười khanh khách rồi nói :
" Phải chi út biết đờn Chế sẽ cho Út hun ","Phải chi Chế không bịnh Chế dzìa làm dâu không chồng cho Nội ."
Tang thương khóc cười..và món lẩu bên sông.
Căn chòi vài năm sau tự xụp ..Chị có lẽ đang làm dâu cho Nội vì tôi dành cho chị một góc ..góc thật bé nhỏ bên Ông bà và tổ tiên của mình.
Chị ngồi đan áo chờ đông
Đan xen nhành tóc tuổi hồng đã trôi
Đèn dầu soi bóng..bóng rơi
Mái tranh nứt dọi sao trời lung linh
Tay xoan đan cả cuộc tình
Bên kia hoa gạo thả mình gieo mơ
Chị đan..đan cả câu thơ
Sông đời lặng ngã bơ bơ hao gầy
Chị ơi ! đan gió trời mây
Đan mùa hạ trắng đong đầy ước ao
Đan tình vàng lá xôn xao
Cố đan thành áo sắc đào tương tư
Ngạo
